MERHABA,
Ben Bilen HOCAOĞLU, siz değerli spor profesyonelleri, sağlığına ve yaşam kalitesine önem veren okurlarımıza merhaba. Atletik Performans, Kuvvet ve Kondisyon ve Spor Genlerinin performansa ve insan sağılığına etkileri gibi konularda, kanıta dayalı bilimsel bilgi ve bu bilgilerin uygulamalı esaslarını siz özel okuyucularımız ile paylaşmaktan mutluluk duyacağım. Bu platformda sizlerle buluşmamı sağlayan Haydar BUDAK hocamıza teşekkürlerimi bir borç bilirim.
Bu ilkyazımda sizlere genel anlamda ve kısaca benimde aklıma gelen “Nedir Bu Atletik Performans, Ne İşe Yarar, Neden Önemlidir ? “gibi sorulara cevap vermeye çalışacağım.
Öncelikle çıkış yönüne yani temeline inmek gerekirse; günümüzde gelişmiş ülkelerin birbirlerine olan üstünlüklerini ispat için savaş alanları yerine spor sahalarını tercih ettiğini görmekteyiz. Modern çağın gladyatörleri olarak değerlendirilen bu sporcular, spor dünyasının milyarlarca dolarlık dev bir sektör haline gelmesi, sporcunun dolayısı ile kulüplerin ve ülkelerin başarısının önemini daha da artırmıştır. Bütün bu sebeplerle yaşadığımız son yüzyıl içinde bedensel yeteneklerin, performansın ve bunu sağlayacak bilimsel bilginin sınırları zorlanmaktadır.
Sportif performans; yapılması gereken bir atletik görevin yerine getirilmesi sırasında başarı için ortaya konulan çabaların bütünü olarak tarif edilebilir. Performansı olumlu ve olumsuz etkileyebilecek ve oluşum kaynaklarına göre içsel ve dışsal faktörler olarak ikiye ayrılırlar.
İçsel faktörler; yaş, cinsiyet, anatomik yapı, genetik, zekâ, lokomotor sistemin durumu, psikolojik denge, otonom sinir sistemi, salgı bezlerinin fonksiyonları, metabolizma, enerji kullanım mekanizmaları, organ sistemlerinin durumu, allerji, nöromüsküler ileti hızı, kardiyovasküler yapı özellikle içsel faktörlerin en başlıcalarıdır.
Dışsal faktörler; sportif performansı fiziksel veya pisişik bileşen üzerinden etkileyen faktörlerdir. Dışsal faktörler üzerine olan etkimiz, içsel olanlara göre çok daha fazladır. Birçoğunu uygun şartlar ve müdahaleler ile değiştirmek ve geliştirmek mümkündür. Sıcaklık, iklim, malzeme, seyirci, sosyal çevre, arkadaşlık, aile, tüm ekonomik bileşenler, beslenme, geçirilmiş sakatlıklar, doping, ergojenik yardım, dışarıdan gelen olumsuz sözler, saat farkı, boş zamanları değerlendirme yöntemleri, cinsellik, rol model belirleme, takdir edilme güdüsü, antrenman teknikleri, antrenman niteliği, niceliği, ısınma, esneklik, antrenör, dinlenme aralığı, soğuma, uyku düzeni ve kalitesidir.
İşte bu noktada, Atletik Performans yani spora özgü uygulanan çalışma sistemi ortaya çıkar. Genel antrenman bilgisi ile özelleşmiş yapıların, branşa özgü içsel ve dışsal yapıları birbirine harmanlamak gerekir. Bu sistemi yalnızca standart takım ya da genel antrenman periyodizasyonu içinde elde etmek çok ama çok zordur. Sporcu/Atletin, yaş, cinsiyet ve genetik potansiyeli ile makro, mezo ve mikro antrenman, beslenme ve teknik gelişim ve anlayış tarzının eğitilmesi zorunludur.
Bu zorunlulukların kinetik ve kinematik yönü ile biyomekanik esaslarla geliştirilebilmesi için; İskelet-kas, Kardiyovasküler ve Endokrin gibi sistemlerle nasıl entegre olduğunu ileride yazacağım konu başlıklarında görebileceksiniz
ATHLETIC PERFORMANCE SPECIALIST Bilen HOCAOĞLU
Instagram: @bilenhocaoglu